Plastic Surgery Camp 2010 (Bangladesh)

Verslag Corien van Rijswijk, anesthesioloog.

Van: 16 januari 2010 tot 31 januari 2010
Dit jaar, voor mij het tweede jaar van deelname aan het plastic surgery camp, was de voorbereiding wat mij betreft een stuk beter en professioneler. Ik wist beter wat er verwacht werd, wat ik kon verwachten, en waar het in het ziekenhuis in Faridpur aan ontbrak. Mede dankzij Aafke waren we zeer goed uitgerust met allerhande equipment. Al het benodigde intubatiebestek/scharen/McGills/tangetjes/voerders werden voorzien van een stukje gekleurd tape. Ook kwam Aafke op het lumineuze idee om alle tubes, zuigslangen en handschoenen uit de verpakkingen te halen. Veel loos afval, en wij dus meer ruimte in de koffers. Aafke het intubatie bestek/tubes, ik zuigslangen, voetpompje, handschoenen, medicatie en lijnensetjes die over datum waren.
Na ruim drie uur wachten hadden we allemaal onze koffers, behalve Aafke!!
Ons intubatiebestek en de tubes!!!!Gelukkig kwam uiteindelijk ook de koffer van Aafke. Voortaan de intubatiespullen maar wat verdelen.

Gelukkig geen openingsceremonie, geen toespraken. Hiervoor in de plaats gezellig de dag starten bij de directeur van het ziekenhuis, en op zijn kamer een kopje thee drinken met biscuitjes.
De patiënten selectie begon rond 10.00 uur, en ging de hele dag door.
Cees en Aafke zagen m.n. brandwonden/contracturen. Paul en ik zagen voornamelijk de lippen en palatum problematiek.
Dit jaar waren er meer mensen dan vorig jaar maar de verdeling verliep uitstekend.
Een aantal patiënten van vorig jaar terug gezien die nu voor verdere behandeling kwamen.
Ook een jongen die vorig jaar succesvol aan brandwondcontracturen was behandeld, en uit een erg ver gelegen district kwam was terug voor een vervolg operatie. Nu waren ze met een busje, met 4 mede brandwond patiënten met familie.
Inmiddels de eerste OK-dag. Dezelfde OK, dezelfde zusters, dezelfde OK-tafels met een nieuw zeiltje, dezelfde anesthesie apparaten met dezelfde slangen die we er vorig jaar aan hadden laten zitten, echter een nieuwe zuig erbij en een nieuwe mobiele OK-lamp!
Ook was er nieuw OK-schoeisel; nieuwe grijze slippers, vorig jaar waren ze bruin.
Gelukkig waren onze slangen van 2009 er nog, want van een van onze nieuwe slangen was de drukklep afgebroken. Nu konden we met de oude verder. Helaas een beetje beschimmeld, maar je kunt niet alles hebben. We kregen nog een werkende saturatiemeter van dr. Alam, de lokale anesthesioloog. Ook hij leek werkelijk blij te zijn dat we er weer waren.
De zuig functioneert aanmerkelijk beter, en ook het feit dat er nu twee zuigapparaten zijn werkt een stuk prettiger. De zuig hoeft nu namelijk niet meer van de ene tafel naar de andere tafel overgeheveld te worden.

Ook leken we minder last te hebben van stroomstoringen. Het aggregaat werd niet meer aangezet, het was er namelijk niet meer. De stroomvoorziening is echter wel een probleem. Overal stekkerdozen op de grond met stekkers van belangrijke apparatuur (anesthesie apparaat, zuig, coagulatie, OK-lamp) die eigenlijk niet goed pasten.
Deze werden er dan gewoon ingeduwd met een ferme trap van een nieuwe grijze slipper van een van de medewerkers op OK.
Aan het eind van onze week zaten de meeste stekkers er scheef in en vastgeplakt met vele stukken fixomul uit Holland.
Ook de coagulatie is en blijft lastig. Gelukkig zijn er dit jaar twee apparaten, zodat we niet van de ene tafel naar de andere tafel hoeven te switchen. Regelmatig pakte de plaat niet. Dit blijft een lastig probleem, zeker bij bloederige OK’s zoals palatums/veneuze malformaties.
De anesthesie apparaten waren uiteraard niet door de jaarlijkse check geweest.
De aansluitingen maakten op een gegeven moment te veel geluid. Ook voor de lokale mensen! Te veel lekkage en de gasflow moest te hoog gedraaid worden om te functioneren. Op deze manier verspilden we te veel gas en het was gevaarlijk.
Op een gegeven moment waren alle aansluitingen van beide anesthesieapparaten aan het lekken en sissen. Op beide tafels kon geen algeheel meer geven worden. Dan maar even lokaal of ketamine. Dat kan ook, en werkt prima.
Bij een ”nieuw” anesthesie apparaat dat gehaald werd, was het zelfde probleem aan de hand. De mechanic er maar bij. Deze kwam op de OK, met een aktetas waar zijn schroevendraaiers in zaten. Vol bewondering keek hij naar de waterpomptang van Aafke.
Het apparaat werd open geschroefd, en wat ik zag kon ik bijna niet geloven. Wat een vieze dikke laag stof/troep. Zelf vonden ze het ook wel genant en ik mocht er geen foto van maken.
Het uiteindelijke probleem bleek dat de afsluitringetjes poreus zijn, of kapot gedraaid.
Nieuwe zijn er niet en ook niet te krijgen.
Een dikke flexibele (thorax afzuig) slang werd door Aafke tot ringetje geknipt waarna er geen gesis, en minimale lekkage was. Hulde voor Aafke!
Deze slang heeft ze aan dr. Alam gegeven, en een stuk aan de hoofdzuster, die er beiden erg blij mee waren.
Provisorisch dingen repareren en improviseren, dat is Bangladesh.
Een klein k-draadje, stukje van een naald, werd om de toch al slechte kniptangetjes niet verder te vernielen, afgeknipt met Cees’multitoolapparaatje van de vijf-euro-graai-bak.
Even in de jodium, en klaar!
Dit handige apparaatje wilden ze ook wel even gebruiken om de OK lamp te repareren. De lamp was kapot en er moest een andere ingedraaid worden. Ze wilden dit even tijdens een operatie doen. Makkie! Op ons advies werd dit toch maar gedaan nadat de patiënt van tafel was. Gelukkig maar. Want het uiteinde van de glazen bolfitting bleef zitten, en de lamp kwam er dus in stukjes uit, overal glas.
Het laatste stukje zat erg vast, en daar wilde ze het scherpe tangetje van een palatumnet voor pakken. Net op tijd verhinderd door Cees. Zo worden dus veel instrumenten/spullen mishandeld en raken ze bot/kapot.
Een pincet waar van de tandjes afwaren kwam tot vervelens toe terug op tafel, zowel bij Paul als bij Cees. Meerdere malen door hen verwijderd van tafel. Uiteindelijk door Paul, die het weer in handen kreeg, in de vuilnisbak gegooid. Het werd er echter weer uit gevist, en is in de zak van de hoofdzuster Shahanaz beland. Waarschijnlijk krijgt dit pincetje nog wel een derde leven, of zien we het volgend jaar weer terug.

Ik vond de palatumchirurgie spannender dan afgelopen jaar. In overleg met Paul deden we zoveel mogelijk eerst de palatumchirurgie en dan de kleintjes eerst. Als het maar een beetje nattig bleef, of als het bleef oezen, dan gaven we tranexaminezuur. Heeft goed geholpen, want geen nabloedingen in tegenstelling tot vorig jaar.
Dit jaar hebben we vele patientjes onder ketamine en lokaal anesthesie geopereerd.
Volgens onze ervaring werkt dit goed bij kinderen tot ongeveer vijftien jaar, waarbij de operatie niet langer duurt dan een uur. Bij volwassenen en langere OK’s dan is het minder ideaal. Ze gaan dan draaien en bewegen en worden onrustig. Zo hebben veel kinderen die op de lijst stonden voor algehele anesthesie ketamine gekregen met lokaal anesthesie erbij.
Dit jaar waren er veel no-show’s. Hoe dit kwam weten we niet. Aan de kou, lang wachten voor de tweede week? Ook hebben we dit jaar minder op drie tafels kunnen werken. Cees en Paul moesten bijna alles zelf opereren. Elke dag waren er nieuwe, erg jonge hulptroepen die amper engels konden praten.
Orders voor de zaal, nazorg, verband en medicatieadviezen en dergelijke kwamen niet aan.
Zo kon het gebeuren dat sommige patiënten weg waren, zonder dat iemand ze gezien had.
Andere jaren had dr. A.C. Paul dit allemaal onder zijn hoede, maar dit jaar was hij afwezig. Nadat dit door de heren gemeld was, kwam hij ons de laatste dagen helpen.
De volgende dag hebben we afscheid genomen van Faridpur.

Corien van Rijswijk.